Konumsal Bilgi Sistemleri Tabanlı Çukurova Tarımsal Karar Destek Sistemi

Giderek artan dünya nüfusunun temel gıda ihtiyacının gidermek için tarımsal alanların kullanım potansiyelinin artırılmasına yönelik planlama ve optimizasyon çalışmaları giderek yoğunluk kazanmaktadır. Gelişmiş teknoloji ve yöntemler ile sorgulama ve istatistiksel bilgileri üretmenin yanı sıra uydu teknolojileri ile doğru ve güncel bilgilere hızı ve ekonomik ulaşılması sağlanarak mevcut tarımsal yapının yüksek hassasiyette izlenmesi sağlanabilmektedir. Çok daha etkin tarımsal politika, yönetim ve planlamayı beraberinde getiren tarımsal bilgi teknolojileri tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de giderek artan tarımsal alanların optimal kullanım ihtiyacının çözülmesi sürecine doğru ve hassas bilgi aktararak büyük destek sağlayacaktır. Tarım politikalarının ülkenin tarım havzalarına ayrılarak detaylandırılması, tarımsal desteklemelerinin uydu teknolojileri ile izlenerek yönetilmesi ve tarımsal uygulamalarda da kullanılması amacıyla milli yer gözlem uydularının uzaya gönderilmesi gibi gelişmeler göstermektedir ki tarımsal bilgi teknolojileri son yıllarda ülkemiz devlet politikalarında da giderek artan bir öneme sahip olmaya başlanmıştır

Ülkemiz devlet politikalarınca önemi fark edilip değerlendirmeye alınan uydu teknolojileri odaklı tarımsal bilgi sistemleri oluşturulmasına yönelik münferit çalışmalar olsa da bu çalışmalar kapsam, detay, güncellik ve maliyet açısından birçok dezavantaja sahiptirler. Tüm bunlar karşı tarımsal birçok faktörü kapsamına alan, yüksek detaylı, güncel veri ve yöntem içerikli ve çok düşük maliyetli olarak öngörülen bu çalışmada Çukurova Bölgesi örneğinde konumsal bilgi sistemleri tabanlı tarımsal karar destek sistemi oluşturulması amaçlanmaktadır.

Çukurova Bölgesi tarım alanlarının parsel bazlı temel fiziki özellikleri ve bunlara bağlı olarak bölgede yetişen temel ürünlerin rekolte tahminlerini içeren konumsal bilgi sistemleri tabanlı olacak şekilde öngörülen tarımsal karar destek sistemi (ÇUTAKDES), ekonomik ve pratik tarımsal izleme modelleri dahilinde otomatize ve standardize edilerek somutlaştırılıp bir veri tabanı olarak web ortamında sunulacaktır. Sahip olacağı güncel yöntemler, yüksek çözünürlük ve düşük maliyeti ile benzer diğer çalışmalardan farklı olarak böyle bir proje ülkemizde bir tarım havzasına ilk defa uygulanacaktır. Böylelikle bölge ve ülke tarım sektörüne konumsal bilgi teknolojilerinin bu çalışma ile sağladığı ürün ve çıktılar, sektörün devamlılığı ve gelişmesi adına hassas ve objektif sonuçların üretilmesine ve tarımsal alanların çok daha rasyonel planlanması ve yönetilmesine katkı sağlayacaktır.

Proje temel çıktılarından olan, tarım alanlarının parsel bazlı fiziki durumlarını niceliksel ve niteliksel olarak en küçük çiftçiye kadar indirgeyerek sunacak olan konumsal veri tabanına ek olarak bir diğer temel proje çıktısı olan rekolte tahminiyle de devletin daha objektif ve adilane tarımsal destek sağlamasına katkıda bulunacaktır. Bu iki temel çıktıyla sadece devlet kurumları ve çiftçiler değil ilgili tüccar, birlik, sanayi ve dernekler de daha doğru planlama ve politikalar üretebileceklerdir. Böylelikle bölgenin tarımsal verimliği; üretim, ticaret, yönetim, kanun, politika, sanayi ve teknoloji gibi ilgili birçok sektör bazında hareketlenerek artacak ve bu da bölgesel kalkınmanın önünü açacaktır.

Tüm bunların yanında tarımsal devlet teşviklerinin doğru bilgilere dayalı yapılabilmesi için bu tür tarımsal karar destek sistemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu proje ülkemiz önemli tarım bölgelerinden olan Çukurova’da örnek bir çalışma olarak gerçekleştirilirken Harran, Trakya ve Menderes Havzaları gibi ülkemiz diğer önemli tarım bölgelerine yaygınlaşması ve yürütülecek benzer çalışmalar ile entegre olarak ulusal bir tarım destek sistemi oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.